Toprak Sanayi

ERBAA VE TOPRAK SANAYİİ

İlçemizde 1960’li yıllarda başlayan Toprak sektörü zamanla iş hacmini büyüterek 1987-1990 yılları arasında altın çağını yaşamıştır. O yıllarda toplam 30 adet tuğla ve kiremit fabrikasına ulaşılmıştır. 1990 yılından sonra piyasaya çıkan alternatif malzemelerin etkisi ve modernizasyon çalışmalarının yapılamaması nedeniyle sayı günümüzde 16 adet fabrikaya kadar düşmüştür. Bunun en önemli etkisi istihdamda düşüş, pazar payının azalması ve ilçemize gelen nakit likiditesinin azalmasına bağlı ekonomik gerilemelerdir.

Daha çok insan gücüne dayalı olan bu sektörün ana giderleri; işçilik, kömür, elektrik, toprak, nakliye, pazarlama giderleri ve vergidir.

İlçemizde sektörün istihdam seviyesi yaklaşık 1300 kişi civarındadır ve istihdam edilen kişilerde özel vasıflar aranmamaktadır. Bu durum özellikle kırsal kesimde yaşayan insanların bu sektörde kolayca istihdam edilebilmesiyle, göçün önüne geçilmesinde yarar sağlamaktadır.

Ana hammadde olan toprak ihtiyacı 1980’li yıllara kadar Erbaa Ovasından bireysel olarak karşılanmakta iken, alınan karar gereği buna son verildi. Üçtepeler mevkii alternatif saha olarak tespit edildi ve toprak temini bu sahada kurulan S.S. TOPRAK SANAYİCİLERİ TEMİN VE TEVZİİ KOOPERATİFİ tarafından sağlanmaya başladı. Kooperatif günümüzde halen hizmetine devam etmektedir. Fakat günümüzde kullanılan hammadde kalitesi, 1980’li yıllardaki gibi değildir Kooperatifimiz toprak temininin yanı sıra firmalara beraber hareket etme kabiliyeti kazandırmış ve kömür alımında işçi temininde ortak çalışmalar yapmıştır.

Sektörün son dönemdeki yaşadığı sıkıntıların kaynağı şunlardır:

-Toprak kalitesinin düşük olması

-Sürekli artan enerji maliyetleri

-Artan kömür fiyatları

-İş güvenliği ve işçi sağlığı yasasının getirdiği ekstra maliyetler

-Üretim teknolojimizin eski olması

-Yeni yatırımların pahalı ve geri dönüş süresinin uzun olması

-Yeni yatırım konularındaki yasal prosedürler

-Bims, gaz beton ve alternatif ürünlerin piyasada haksız rekabete yol açması

-Nakliye maliyetlerinin yüksek olması

-Reklam tanıtım faaliyetlerinin eksikliği

Sektörün avantajları;

-Türkiye genelinde sektör içinde çok iyi tanınan bir sanayi olması, Erbaa denince tuğlanın ilk akla gelenlerden olması

-İstihdama katkı ve göçün engellenmesi

-Baraj havzasından toprak alınmasıyla, barajın ömrünün uzatılması ve alt tabakalardaki seramik hammaddesine ulaşılarak yeni bir sektör oluşturulması

-6000 yıldır bilinen ve kullanılan tuğla ve kiremidin, hala üretilmeye kullanılmaya devam ediliyor olması ve %100 sağlıklı olmasından dolayı tercih nedeni olması

Sektörün Geliştirilmesi için Yapılması Gerekenler:

-Hammadde kalitesinin artırılması amacıyla Hasan Uğurlu Barajı havzasından malzeme temini ve nakliye avantajı sağlayabilmek için Çarşamba-Alparslan-Erbaa karayolunun faaliyete geçirilmesi

-Atıl durumdaki Tuğla Kiremit fabrikalarının yeniden üretime geçirilerek, ürün çeşitliliğinin tekrar artırılması

-Üretimde ve satışta birliğin kurulması

-Üretimde Standardizasyonun sağlanması

-Ar-ge çalışması için ortak bir birlik kurulması

-Inovasyon ve Kaizen çalışmalarına ağırlık verilmesi

-ihtisas organize sanayi konusunda çalışmaları yapılması

-Kümeleme çalışmalarının yapılarak ortak hareketle yeni yatırımlara yönelmek

-Kamu ihale şartnamelerinde “Gaz beton, Bims”  gibi ibarelerin varlığından doğan ve tuğla alımını engelleyen maddeler üzerinde gerekli yasal düzenlemenin yapılması.